Hồ sơ Panama – vụ rò rỉ tài liệu khổng lồ đã vén chiếc mành về thiên đường thuế nơi giới nhà giàu và quyền lực che giấu tài sản.
Hơn 11,5 triệu chứng từ thuế vừa được tiết lộ từ một trong những công ty bí mật nhất thế giới – hãng luật Panama có tên Mossack Fonseca.
Hồ sơ Panama
Tập tài liệu khổng lồ này tiết lộ những khách hàng của hãng luật Mossack Fonseca nghi ngờ với khả năng rửa tiền, trốn thuế.
Ví dụ, trong một trường hợp, hãng luật này cung cấp hồ sơ sở hữu giả cho một tỷ phú người Mỹ để giấu tài sản qua mắt các nhà chức trách hay lập ra các “công ty ma” làm nơi né thuế cho các giới chức nước ngoài.
Vụ rò rỉ dữ liệu được cho là lớn nhất lịch sử này, qua mặt cả tổ chức Wikileaks năm 2010. Để so sánh, nếu lượng dữ liệu Wikileaks công bố hồi 6 năm trước bằng dân số bang San Francisco, lượng dữ liệu của Panama Papers tương đương dân số của Ấn Độ.
Ai góp mặt trong danh sách?
Danh sách liên quan tới 12 nguyên thủ hiện tại và trước đây của nhiều quốc gia cùng hơn 60 người thân và thân cận với các nguyên thủ và giới chức cấp cao các nước. Những tài liệu này cũng hé lộ đường dây rửa tiền liên quan tới Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko; Tổng thống Argentina Mauricio Macri; cha của Thủ tướng Anh David Cameron và 3 trong 4 người con của Thủ tướng Pakistan Nawaz Sharif.
Tài liệu cũng cho thấy, vợ Thủ tướng Iceland Sigmundur Gunnlaugsson trục lợi từ những liên kết mờ ám với khối tài sản lớn. Những áp lực từ dư luận đã khiến Thủ tướng Iceland vừa phải từ chức.
Bê bối này cũng đụng chạm đến cơ quan bóng đá thế giới – FIFA. Một tài liệu cho thấy thành viên chủ chốt của hội đồng thiểu số FIFA – luật sư Juan Pedro Damiani có hỗ trợ pháp lý cho ít nhất 7 công ty nước ngoài liên quan tới cựu Phó Chủ tịch FIFA bị bắt giữ hồi tháng 5/2015 do bê bối rửa tiền.
Bên cạnh đó, vụ rò rỉ cũng tiết lộ danh tính hơn 500 ngân hàng, bao gồm công ty con và chi nhánh, với đề nghị “dựng lên” gần 15.600 công ty xăng dầu cùng sự hỗ trợ pháp lý từ Mossack Fonseca.
“Thiên đường trốn thuế” hoạt động ra sao?
Các thiên đường thuế có nhiều phương thức hoạt động, một trong số đó là giấu danh tính thật của những chủ sở hữu, nguồn gốc các khối tài sản, từ đó “né” mức thuế vốn cao ở châu Âu hay Mỹ.
Trong trường hợp hồ sơ Panama, trung tâm các hành vi đáng nghi là việc hãng luật này hỗ trợ pháp lý để tạo ra hàng ngàn công ty xăng dầu, vốn có vẻ ngoài hợp pháp, thực thất chỉ là những “công ty ma”. Chúng hoạt động chỉ với mục đích che giấu khoản tiền của các nhà đầu tư trên danh nghĩa vào đó. Thực tế, Panama vẫn là một trong những “thiên đường thuế” lớn trong khu vực Caribbean.
Người trong cuộc nói gì?
Đại diện Mossack Fonseca cho biết công ty này đã hoạt động trong ngành suốt 40 năm qua và chưa từng bị cáo buộc bất cứ hành vi sai phạm nào.
Người phát ngôn Tổng thống Nga, ông Dmitry Peskov cho biết những tài liệu này nhằm hạ bệ uy tín của Tổng thống Vladimir Putin cũng như khả năng lãnh đạo của ông.
Trong khi đó, FIFA cho biết, đang điều tra ông Damiani. Hôm 3/4, ông này khẳng định bản thân không liên quan với các thành viên FIFA đang bị điều tra cũng như các cựu thành viên dính bê bối tham nhũng.
Ai tiết lộ Hồ sơ Panama?
11,5 triệu chứng từ thuế do tờ báo Đức Sueddeutsche Zeiting phối hợp với Liên đoàn Phóng viên Điều tra (ICIJ) phanh phui. ICIJ là một tổ chức phi chính phủ, đã phối hợp với các phóng viên và 107 cơ quan truyền thông tại 76 quốc gia, bao gồm tờ The Guardian của Anh, để phân tích khối tài liệu này.
Tú Anh
Theo KTĐT