Seatimes – (ĐNA). Matthew Campen, một chuyên gia độc chất học và giáo sư khoa học dược phẩm tại Đại học New Mexico, đã phân tích sự phân bố của vi nhựa và nano nhựa trong não lấy từ tử thi. Các tác giả phát hiện, các mẫu gan và não từ năm 2024 có nồng độ vi nhựa, hạt nano nhựa cao hơn đáng kể so với các mẫu từ năm 2016. Họ cũng phát hiện, nồng độ các hạt vi nhựa và nano nhựa cao hơn trong 12 bộ não của những cá nhân được chẩn đoán mắc chứng mất trí nhớ, so với những người không mắc chứng bệnh này.
Để vào não, nhựa phải vượt qua hàng rào máu não – một lớp tế bào bao quanh não hoạt động như một bộ lọc để ngăn chặn sự xâm nhập của các chất có hại. Loại nhựa thường thấy nhất trong não là polyethylene, được sử dụng để làm túi và chai nước dùng một lần, thường bị vứt bỏ như rác. Trong đó, uống nước đóng chai hiện nay được sử dụng rất phổ biến. Nhiều người thậm chí còn sử dụng lại chai nhựa để đựng nước cho những lần sau, khiến hạt vi nhựa càng có cơ hội đi vào cơ thể.
Các tác giả lưu ý, những phát hiện này xác định được mối liên hệ nhưng không thiết lập được mối liên hệ nhân quả giữa các hạt nhựa và tác động đến sức khỏe.
Tất cả các mẫu đều được lấy từ những cá nhân ở New Mexico và Bờ Đông Hoa Kỳ. Các tác giả tuyên bố cần phải nghiên cứu thêm để xác định xem ô nhiễm nhựa trong não và các cơ quan còn lại có phổ biến ở những nơi khác hay không.
Viết trên Tạp chí Nature Medicine, các tác giả cho biết: “Tổng nồng độ khối lượng nhựa trong não được phân tích trong nghiên cứu này đã tăng khoảng 50% trong 8 năm qua”.
Những phát hiện này được đưa ra sau những cảnh báo từ các nhà khoa học tại Đại học Autònoma de Barcelona: 1 túi trà có thể giải phóng hàng tỷ hạt vi nhựa nguy hiểm vào cơ thể.
Các hạt vi nhựa, được nhìn thấy ở đây là các chấm đen, đã được tìm thấy trong mẫu tinh dịch của 36 người tham gia trong một thử nghiệm gần đây ở Trung Quốc.
Trong các thí nghiệm của mình, nhóm nghiên cứu phát hiện hầu hết các hạt vi nhựa này được các tế bào trong ruột hấp thụ. Tuy nhiên, một số hạt thậm chí có thể xâm nhập vào nhân tế bào – phần tế bào chứa vật liệu di truyền.
Đáng lo ngại là những tác động lâu dài của các hạt vi nhựa này đối với sức khỏe con người vẫn chưa rõ ràng.
Các nhà nghiên cứu cho biết, những tác động tiềm ẩn đối với sức khỏe của các hạt vi nhựa và nano nhựa trong môi trường ngày càng đáng lo ngại. Ngoài việc tiếp xúc với môi trường, các nguồn khác như bao bì thực phẩm, bao gồm cả túi trà thảo dược, cũng có thể khiến bạn ăn nhựa đáng kể.
Trong một nghiên cứu gần đây của Trung Quốc, người ta cũng phát hiện các hạt vi nhựa trong mẫu tinh dịch của 36 tình nguyện viên.
Nghiên cứu còn nhiều hạn chế cần khắc phục
Nói về phát hiện mới, GS Oliver Jones (chuyên ngành Hóa học, Đại học RMIT) cho rằng, mọi người nên thận trọng với kết quả. Hiện còn quá sớm để khẳng định bộ não của chúng ta được tạo thành từ nhựa.
52 mẫu nghiên cứu chỉ trong 2 năm là không đủ để khẳng định. Các mẫu cần được lấy từ năm 2017 đến năm 2023 để xem liệu có “xu hướng thực sự hay chỉ là ngẫu nhiên”.
Ông nói thêm, nguy cơ nhựa trong các mẫu có thể đến từ sự ô nhiễm tiềm ẩn trong phòng thí nghiệm.
TS Antonis Myridakis (Giảng viên khoa học môi trường tại Đại học Brunel London) cho biết thêm, phát hiện về sự tích tụ của vi nhựa trong não người rất đáng lo ngại. Tuy nhiên vẫn còn quá sớm để đưa ra kết luận về rủi ro trực tiếp đối với sức khỏe.
Dù thế nào đi nữa, đây cũng là một nghiên cứu gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh thói quen dùng đồ nhựa của mọi người. Tốt nhất bạn càng hạn chế dùng đồ nhựa càng tốt, kể cả uống nước trong chai nhựa!
Đinh Hoàng Anh
