Chủ trương dùng ngân sách Nhà nước để hỗ trợ các địa phương và đơn vị tổ chức đưa hàng Việt Nam đến với người dân vùng sâu, vùng xa với giá rẻ, chất lượng tốt là rất thiết thực. Tuy nhiên, việc thực hiện chủ trương này ở một số địa phương lại đang bị lợi dụng, biến tướng, khiến cho nhiều người không khỏi thất vọng…
“Treo đầu dê, bán thịt chó”
Ngày 25-10-2015, “Phiên chợ hàng Việt về nông thôn” được tổ chức tại sân vận động huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn. Nhìn bề ngoài, hội chợ được tổ chức với quy mô hoành tráng. Hầu hết người đến đây đều nghĩ rằng đó sẽ là phiên chợ “thuần Việt”, có nghĩa là chỉ bán hàng Việt Nam, nhưng thực tế lại không phải vậy.
Cổng chung của Phiên chợ đưa hàng Việt về nông thôn và Hội chợ thương mại Bắc Sơn 2015.
Theo tìm hiểu của phóng viên, đơn vị thực hiện tổ chức là Công ty cổ phần Truyền thông Hội chợ Quốc tế HZC, theo sự chỉ đạo của Sở Công thương Lạng Sơn và UBND huyện Bắc Sơn.
Điều đáng nói, cùng một thời điểm và vị trí, có 2 hội chợ diễn ra là “Phiên chợ hàng Việt về nông thôn” và “Hội chợ thương mại Bắc Sơn 2015”. Sự kiện này được nhà tổ chức “khéo léo” kết hợp cho cùng vào một tấm biển ngay trên cổng chính và chia hai lối vào khiến cho nhiều người không khỏi băn khoăn, đâu là hội chợ theo đúng nghĩa được cơ quan chức năng cấp phép tổ chức?
Trao đổi với phóng viên về vấn đề trên, ông Bùi Văn Phấn, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại (Sở Công thương tỉnh Lạng Sơn) cho biết, cái cổng “hoành tráng” đó dùng chung cho hai hội chợ cùng một lúc. Một là “Phiên chợ hàng Việt về nông thôn”, hai là “Hội chợ thương mại Bắc Sơn 2015”. Cả hai hội chợ này do một đơn vị thực hiện là Công ty Cổ phần Truyền thông Hội chợ Quốc tế HZC, theo sự chỉ đạo của Sở Công thương Lạng Sơn và UBND huyện Bắc Sơn.
Theo quan sát của phóng viên, khi triển khai hội chợ, phía đơn vị tổ chức đã chia sân vận động huyện Bắc Sơn làm 3 phần. Trong đó, phần dành cho gian hàng Việt rất nhỏ (khoảng 30 gian hàng) nằm ở cánh trái sân vận động. Phần dành cho “Hội chợ thương mại Bắc Sơn 2015” chiếm diện tích lớn nhất với hàng trăm gian hàng. Phần thứ ba là khu vực sân khấu để tổ chức chương trình ca nhạc trong tất cả các đêm.
Hội chợ khiến nhiều người không khỏi thất vọng vì phía “Phiên chợ hàng Việt về nông thôn” đìu hiu vắng khách, còn phía “Hội chợ thương mại Bắc Sơn 2015” thì người đông như nêm. Sở dĩ có điều này là do việc bố trí gian hàng Việt ở một góc nhỏ hơn rất nhiều so với hội chợ thương mại, cho nên nhiều người nhầm tưởng đó chỉ là gian hàng phụ thuộc hội chợ thương mại.
Nhiều người cho rằng, phía Sở Công thương Lạng Sơn cho phép một đơn vị đứng ra tổ chức hai sự kiện cùng một thời gian, địa điểm như vậy tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh và khiến cho đơn vị tổ chức “đánh lận con đen” nhằm trục lợi.
Nếu xét về “động cơ” của việc bố trí gian hàng Việt ở một góc rất nhỏ so với “Hội chợ thương mại Bắc Sơn 2015” đủ thấy vai trò, ý nghĩa của việc đưa hàng Việt Nam về với bà con nghèo vùng sâu, vùng xa đã bị xem nhẹ, thậm chí bị đơn vị tổ chức lợi dụng để kiếm lời từ việc bán vé vào “Hội chợ thương mại Bắc Sơn 2015″…
“Lập lờ đánh lận con đen”
Trước những bất cập trên, ông Bùi Văn Phấn giải thích: “Sở dĩ tỉnh phải cho phép đơn vị tổ chức cùng lúc thực hiện hai hội chợ vì kinh phí mà Nhà nước chi cho tỉnh quá ít. Nếu với số tiền ngân sách mà cấp trên cho, thì khó có thể thực hiện được hội chợ có quy mô lớn, thu hút được đông đảo người dân tham gia. Hàng trăm gian hàng bày bán các mặt hàng do Trung Quốc sản xuất chứ không đơn thuần như hội chợ “Phiên chợ hàng Việt về nông thôn”.
Bên cạnh đó, do các doanh nghiệp trong nước không mặn mà với việc tham gia hội chợ ở vùng sâu, vùng xa, dẫn đến quy mô “Phiên chợ hàng Việt về nông thôn” không được như ý. Vì lẽ đó, từ năm 2014 đến nay, tỉnh Lạng Sơn đã lồng ghép cho đơn vị tổ chức cùng lúc thực hiện 2 hội chợ nhằm giải quyết 2 vấn đề, một là quy mô hội chợ to hơn, nhiều doanh nghiệp tham gia hơn, hai là thu hút người dân đến với hội chợ”.
Mặc dù vậy, theo ghi nhận của phóng viên thì trong “Hội chợ thương mại Bắc Sơn 2015”, nếu bỏ đi 1 nửa số gian bán hàng Trung Quốc thì vẫn còn hàng trăm gian hàng khác chỉ bán hàng Việt Nam, trong đó phải kể đến các mặt hàng giày da, may mặc… Điều này có nghĩa trái ngược hoàn toàn so với thông tin của ông Giám đốc Trung tâm xúc tiến Thương mại Lạng Sơn đưa ra là “ít doanh nghiệp Việt tham gia hội chợ”.
Được biết, thời gian tổ chức Phiên chợ Hàng Việt về nông thôn được tổ chức từ ngày 24 đến 26 tháng 10, còn “Hội chợ thương mại Bắc Sơn 2015” được tổ chức từ ngày 24 tháng 10 đến ngày 01 tháng 11.
Ngoài việc tổ chức hội chợ, vào buổi tối tất cả các ngày từ 24-10-2015 đến 01-11-2015, sẽ tổ chức các buổi ca nhạc, đồng thời bán vé xem chương trình này với giá 25 ngàn đồng/1 người lớn và 10 ngàn đồng/ 1 trẻ em.
Theo quy định thì “Phiên chợ hàng Việt về nông thôn”, đơn vị tổ chức được phép mời ca sĩ về biểu diễn phục vụ nhân dân, nhưng không được phép bán vé (vì kinh phí tổ chức do Nhà nước bỏ ra). Tuy nhiên, phía đơn vị tổ chức vẫn bán vé là trái với quy định của pháp luật về xúc tiến thương mại.
Hà An – Phi Long
