Seatimes – (ĐNA). Ngày 10/11/2023, theo Số liệu sơ bộ do Đại học Michigan công bố cho thấy, chỉ số niềm tin tiêu dùng đã giảm 5% trong tháng 11. Đây là tháng thứ 4 liên tiếp chỉ số này đi xuống, sau khi đã cải thiện hồi mùa hè. Lãi suất ở mức cao nhất 22 năm và tăng trưởng được dự báo chậm lại khiến niềm tin tiêu dùng của người Mỹ giảm sút.
“Chiến sự tại Dải Gaza và Ukraine cũng gây sức ép lên người tiêu dùng”, Joanne Hsu – người phụ trách khảo sát này cho biết.
Niềm tin giảm mạnh nhất với nhóm người trẻ và thu nhập thấp tại Mỹ. Trong khi đó, số liệu này với “nhóm nắm giữ nhiều cổ phiếu lại tăng 10%, do thị trường thời gian qua đi lên”.
Tiêu dùng đã giúp kinh tế Mỹ tăng tốc vài quý gần đây. Tuy nhiên, xu hướng này được dự báo đi xuống trong các quý tới. Đầu tháng này, những người Mỹ có nợ học phí Đại học đã phải bắt đầu thanh toán khoản vay trở lại sau 3 năm được hoãn.
Người Mỹ cũng dự báo lạm phát tháng này lên 4,4% – tăng so với tháng 10 và là cao nhất kể từ tháng 11/2022. Lạm phát năm nay được dự báo lên 3,2% – cao nhất kể từ năm 2011. Điều này sẽ khiến công việc của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) thêm khó khăn. Nếu mọi người đều cho rằng giá tăng là chuyện bình thường, chiến dịch ghìm lạm phát của Fed sẽ đặc biệt khó.
“Mục tiêu lạm phát của Fed là 2%. Nhưng việc người tiêu dùng dự báo lạm phát cao lên cho thấy họ không tin Fed làm được điều đó”, Jeffrey Roach – kinh tế trưởng tại LPL Financial cho biết.
Lạm phát tại Mỹ hiện vẫn cao hơn đáng kể so với mục tiêu của Fed. Dù vậy, số liệu này đã giảm mạnh từ đỉnh năm ngoái sau 11 lần Fed nâng lãi suất. Chỉ số giá chi tiêu cá nhân (PCI) cơ bản – thước đo lạm phát ưa thích của Fed – chỉ tăng 3,7% trong tháng 9. Tháng 2/2022, chỉ số này từng lên 5,3%.
Quan chức Fed nhiều lần nhận định lạm phát chưa được kiểm soát. Điều này đồng nghĩa Fed có thể tiếp tục tăng lãi. Dù vậy, nhà đầu tư hiện đặt cược Fed giữ nguyên lãi suất lần thứ ba liên tiếp trong cuộc họp tháng 12. Chủ tịch Fed Richmond Thomas Barkin cho biết giữ nguyên lãi suất sẽ là động thái thận trọng, do nền kinh tế vẫn chưa phản ánh được hết tác động của 11 lần nâng lãi trước.
Chủ tịch Fed ‘chưa tự tin’ chính sách đã đủ thắt chặt
Jerome Powell cho biết dù lạm phát đã chậm lại, ông và các đồng nghiệp không chắc chắn họ đã làm đủ để đưa số liệu này về mục tiêu.
Phát biểu tại một sự kiện của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại Washington (Mỹ) hôm 9/11, Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) cho biết: “Ủy ban Thị trường Mở liên bang cam kết đạt mức độ thắt chặt tiền tệ đủ để đưa lạm phát về mục tiêu 2%. Tuy nhiên, chúng tôi không tự tin rằng mình đã đạt đến mức độ đó. Số liệu lạm phát thỉnh thoảng vẫn đánh lừa chúng ta. Nếu điều kiện phù hợp để thắt chặt chính sách hơn nữa, chúng tôi sẽ không ngần ngại làm điều này “. Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết ông vẫn chưa chắc chắn liệu họ đã thắt chặt chính sách đủ để đưa lạm phát về mục tiêu hay không.
Bình luận này được đưa ra một tuần sau khi Fed quyết định giữ nguyên lãi suất tham chiếu ở mức cao nhất 22 năm. Mức lãi này đã được áp dụng từ tháng 7/2023.
Lạm phát tại Mỹ hiện vẫn cao hơn đáng kể so với mục tiêu của Fed. Dù vậy, số liệu này đã giảm mạnh từ đỉnh năm ngoái sau 11 lần Fed nâng lãi suất. Chỉ số giá chi tiêu cá nhân (PCI) cơ bản – thước đo lạm phát ưa thích của Fed – chỉ tăng 3,7% trong tháng 9. Tháng 2/2022, chỉ số này từng lên 5,3%.
Powell nhận định lạm phát vẫn còn “khá cao” so với mức Fed mong muốn. Cơ quan này cũng đánh giá chính sách hiện tại đã “thắt chặt đáng kể”. “Tôi và các đồng nghiệp hài lòng với các tiến triển này, nhưng quá trình đưa lạm phát về 2% vẫn còn là một chặng đường dài. Chúng tôi sẽ tiếp tục đến khi thành công”, ông cho biết.
Powell nói rằng Fed đang tập trung vào việc liệu lãi suất có cần tăng nữa không và sẽ giữ ở mức cao đến bao giờ. “Sai lầm lớn nhất mà chúng tôi có thể mắc phải chính là không kiểm soát được lạm phát”, ông nói.
“Chủ tịch Fed đang cảnh báo nhà đầu tư đừng quá kỳ vọng vào việc giảm lãi năm tới. Fed sẽ vẫn duy trì chính sách hiện tại và có thể còn nâng lãi nếu lạm phát tăng tốc”, Jeffrey Roach – kinh tế trưởng tại LPL Financial nhận định.
Quan chức Fed vẫn kỳ vọng Mỹ sẽ hạ cánh mềm – ghìm được lạm phát mà không khiến số người thất nghiệp tăng mạnh. Kinh tế Mỹ đến nay vẫn chưa suy thoái như các lo ngại trước đó. GDP tăng 4,9% trong quý III, chủ yếu nhờ tiêu dùng sôi động.
Thị trường hiện dự báo Fed tiếp tục giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp tháng 12. Nhà đầu tư cho rằng Fed đã hoàn thành quá trình nâng lãi và sẽ bắt đầu giảm lãi từ giữa năm sau.
Hoàng Hạnh
