Ebola đang trở thành dịch bệnh kinh hoàng ở các nước Tây Phi. Ảnh: AFP
Mối liên quan giữa IMF và sự lây lan nhanh chóng của dịch bệnh Ebola đã được tìm hiểu bởi các nhà nghiên cứu từ khoa xã hội học của Đại học Cambridge cùng với các đồng nghiệp từ Đại học Oxford và Trường Vệ sinh và Y học nhiệt đới ở London.
Theo các chuyên gia này, chương trình của IMF đã cản trở quá trình cải thiện, nâng cấp hệ thống y tế ở Guinea, Liberia và Sierra Leone, ba nước ở tâm dịch bệnh đã giết chết hơn 7.370 người.
"Một lý do chính khiến dịch Ebola lây lan rất nhanh chóng là sự yếu kém của hệ thống chăm sóc y tế trong khu vực, và sẽ là không may nếu nguyên nhân cơ bản lại bị bỏ qua", nhà xã hội học từ trường Cambridge và là người dẫn đầu cuộc nghiên cứu Alexander Kentikelenis cho biết. "Chính sách, chủ trương của IMF đã giảm thiểu kinh phí đầu tư khiến hệ thống y tế yếu kém, nhân viên thiếu hụt ở các nước có dịch Ebola".
Các nhà nghiên cứu đã rà soát chính sách của IMF được thực thi trước khi đại dịch bùng nổ như là chương trình cho vay IMF 1990-2014, từ đó phân tích ảnh hưởng của tổ chức này đến Guinea, Liberia và Sierra Leone. Kết quả cho thấy hệ thống chăm sóc sức khỏe đã suy yếu do IMF yêu cầu cải cách kinh tế, cắt giảm chi tiêu của chính phủ và thiết lập hệ thống y tế phân cấp.
"Trong năm 2013, ngay trước khi dịch Ebola bùng phát, ba nước này nhận được yêu cầu từ IMF, họ không thể tăng chi tiêu xã hội mặc dù nhu cầu này là hết sức cấp bách", nhà xã hội học thuộc trường Cambridge, Lawrence King nhấn mạnh. Chính phủ các nước này không thuê được các y tá và bác sĩ vì không thể trả lương cho họ đầy đủ, trong khi hệ thống chăm sóc sức khỏe được phân cấp khiến việc huy động phối hợp phản ứng với sự bùng phát của các bệnh truyền nhiễm như Ebola rất khó khăn.
Về phần mình, phát ngôn viên của IMF cho rằng, nhiệm vụ của tổ chức này không bao gồm vấn đề y tế công cộng và nghiên cứu này là "hoàn toàn không đúng sự thật" khi cho rằng sự lây lan của Ebola là hậu quả từ các chính sách của IMF. "Tuyên bố như vậy dựa trên một sự hiểu lầm, và trong một số trường hợp, điều này là sự trình bày sai lạc các chính sách của IMF”, phát ngôn viên khẳng định.
"Từ năm 2009, các khoản vay của IMF giành cho các nước có thu nhập thấp đã được duy trì ở mức lãi suất bằng không, trong đó bao gồm cả các nguồn vốn chi tiêu cho y tế và giáo dục". Phát ngôn viên nói thêm rằng vào tháng 9, IMF đã cung cấp một gói hỗ trợ trị giá 130 triệu USD nhằm đối phó với Ebola, và Quỹ tiền tệ quốc tế sẽ xem xét cung cấp một gói hỗ trợ có giá trị tương tự cho Guinea, Liberia và Sierra Leone trong năm sau.