Thời điểm diễn ra Thượng đỉnh G20 chỉ trước cuộc bầu cử Thượng viện Nhật Bản vài ngày, trong bối cảnh căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, mang đến cho ông Abe cơ hội đóng vai trò của chính khách cao cấp toàn cầu.
Tuy nhiên, các chương trình nghị sự của ông Abe tại G20 sẽ không thể thu hút nhiều sự chú ý bằng ba cuộc gặp dưới đây:
Cuộc gặp Trump – Tập
Cuộc gặp giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ là sự kiện chính của G20.
Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn nhiều dự đoán khác nhau rằng cuộc gặp song phương này là chính thức hay không chính thức, hoặc các cuộc thảo luận giữa họ có giải quyết được các tranh chấp thương mại hay không.
Ngoài cuộc gặp song phương, các cuộc gặp gỡ không chính thức trước và sau khi được Thủ tướng Abe kiến tạo sẽ đi một chặng dài trong việc thể hiện mối quan hệ của ông với lãnh đạo hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Mặc dù ông Abe ít có khả năng định hình về nội dung sâu hơn trong cuộc gặp giữa Trump – Tập, nhưng kết quả của nó cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến Nhật Bản.
Ngoài ra, các cuộc biểu tình ở Hồng Kông về việc đòi bỏ dự luật dẫn độ về Trung Quốc và vấn đề tự do tôn giáo và đàn áp tại Tân Cương được cho là sẽ đưa ra bàn thảo tại cuộc gặp Trump – Tập.
Cuộc gặp Trump – Putin
Các vấn đề trong nước đối với ông Trump đều xuất phát từ báo cáo của luật sư đặc biệt Robert Mueller và sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử năm 2016. Bức tranh về quan hệ Nga – Mỹ tiếp tục ảm đạm trước các cuộc can thiệp quân sự ở Ukraine, Syria, và giờ là ở Mỹ La tinh với Venezuela.
Mặc dù vậy, Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn duy trì mối quan hệ cá nhân tốt đẹp và mỗi khi gặp nhau, họ thể hiện thái độ thân thiện.
Không giống như Nhật Bản, nước không coi Nga là đối thủ chiến lược, Mỹ và lịch sử Chiến tranh Lạnh đảm bảo rằng bất kỳ cuộc gặp song phương nào giữa Mỹ và Nga cũng đều có ý nghĩa.
Ông Abe gặp ông Putin nhiều lần hơn bất kỳ nhà lãnh đạo thế giới nào khác và ông có thể hỗ trợ cho chính sách ngoại giao của ông Trump, bao gồm cả nỗ lực giúp đỡ Triều Tiên và các vấn đề khác, nhưng kỳ vọng các vấn đề Nga – Mỹ sẽ được giải quyết tại G20 là rất thấp.
Cuộc gặp Trump – Erdogan
Có lẽ đây là cuộc gặp cũng không kém phần thu hút sự chú ý của dư luận thế giới tại G20. Cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, quốc gia sẽ tiếp nhận hệ thống tên lửa phòng thủ S-400 mới nhất của Nga vào tháng tới.
Thỏa thuận mua bán này lại là một vấn đề quan trọng đối với Mỹ và NATO không chỉ là do hệ thống không tương thích với các hệ thống vũ khí của NATO, mà còn làm suy yếu khả năng tàng hình của máy bay chiến đấu F-35 và cung cấp dữ liệu về các lỗ hổng của nó cho Nga.
Trong khi cuộc khủng hoảng đã diễn ra trong một thời gian dài, mọi ánh mắt dường như vẫn đổ dồn vào cuộc gặp của Trump – Erdogan tại G20 vì nó được cho là cơ hội cuối cùng để ngăn chặn Quốc hội Mỹ ra quyết định trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ vì vụ mua vũ khí của Nga.
Mặc dù các biện pháp trừng phạt có thể bị hạn chế, có lẽ chỉ nhắm vào những người tham gia thỏa thuận S-400, nhưng chúng sẽ đánh dấu lần đầu tiên các biện pháp như vậy được triển khai chống lại một đồng minh NATO. Đối với Nga, đây lại là đánh dấu thành công lớn nhất của nước này trong nỗ lực phá vỡ liên minh NATO.
Hà My
