Seatimes (ĐNA). Ngày 1/8/2025, trang tin điện tử Fintech (Singapore) đưa tin, việc hiện đại hóa hệ thống ngân hàng lõi đang trở thành nhu cầu cấp thiết tại Đông Nam Á nhằm đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của khách hàng, đồng thời đảm bảo tuân thủ quy định và duy trì lợi thế cạnh tranh trong kỷ nguyên số. Tuy nhiên, nhiều ngân hàng trong khu vực vẫn chậm đổi mới hạ tầng cốt lõi, chủ yếu dồn nguồn lực vào cải thiện các kênh giao dịch trực tuyến và quản lý quan hệ khách hàng (CRM).
Các hệ thống ngân hàng lõi cũ kỹ đang trở thành “rào cản” lớn cho đổi mới khi khả năng cấu hình, tính mô-đun và tính linh hoạt hạn chế, khiến các ngân hàng khó thích ứng với nhu cầu thay đổi của khách hàng và đáp ứng những yêu cầu pháp lý ngày càng khắt khe.
Theo báo cáo mới công bố tháng 6/2025 của Boston Consulting Group (BCG), hiện đại hóa ngân hàng lõi không còn là lựa chọn mà đã trở thành nhu cầu chiến lược bắt buộc với các ngân hàng Đông Nam Á. Việc này không chỉ giúp đáp ứng kỳ vọng khách hàng và đối phó áp lực cạnh tranh từ các đối thủ số, mà còn mở ra cơ hội doanh thu mới và củng cố khả năng chống chịu trong môi trường tài chính ngày càng số hóa.
Báo cáo chỉ ra, phần lớn ngân hàng trong khu vực (90-95%) vẫn vận hành trên các hệ thống mainframe tại chỗ đã cũ, chỉ 3-5% đạt mức sẵn sàng hoặc tối ưu hóa cho nền tảng đám mây. Đáng chú ý, chỉ khoảng 1-2% là ngân hàng số hoàn toàn dựa trên công nghệ đám mây và đa số được xây dựng mới. Tuổi thọ trung bình của hệ thống ngân hàng lõi tại Đông Nam Á lên tới 20 năm, tương đương khoảng cách ít nhất hai thế hệ công nghệ – từ máy chủ lớn, cơ sở dữ liệu quan hệ đến các ngăn xếp hiện đại trên nền tảng đám mây.
Những phát hiện này tương đồng với khảo sát năm 2021 của BCG thực hiện trên 80 ngân hàng Đông Nam Á, cho thấy hiện đại hóa ngân hàng cốt lõi chưa phải ưu tiên hàng đầu trong quá trình chuyển đổi số. Thay vào đó, 88% ngân hàng tập trung nâng cao trải nghiệm khách hàng, tiếp đến là phát triển hệ sinh thái và đối tác số (78%), cùng đổi mới mô hình kinh doanh (74%).
Hệ thống cũ cản trở sự đổi mới
Trước đây, nhiều ngân hàng Đông Nam Á thường thận trọng với việc hiện đại hóa hệ thống lõi, chủ yếu lựa chọn giải pháp “chắp vá” – thực hiện các thay đổi nhỏ và tùy chỉnh chức năng sẵn có để đáp ứng yêu cầu kinh doanh hoặc quy định mới. Cách tiếp cận này, qua thời gian, đã tạo nên một nền tảng công nghệ phức tạp, được tùy chỉnh quá mức với nhiều lớp chức năng chồng chéo. Điều này khiến các dự án hiện đại hóa quy mô lớn trở nên rủi ro cao, dễ bị trì hoãn, đội chi phí và thậm chí thất bại hoàn toàn.
Dù chưa được thay thế, các hệ thống lõi cũ vẫn tiêu tốn chi phí bảo trì khổng lồ, dễ bị tổn thương trước các mối đe dọa an ninh và đặc biệt không thể đáp ứng nhu cầu giao dịch ngân hàng số theo thời gian thực của khách hàng hiện nay.
Khảo sát Ngân hàng Kỹ thuật số 2023 của PwC đã làm rõ vấn đề này: trong số hơn 30 ngân hàng hàng đầu khu vực được khảo sát, 59% thừa nhận hệ thống lõi cũ chính là rào cản lớn nhất cản trở quá trình chuyển đổi số, bất chấp việc nhiều tổ chức đang gia tăng đầu tư vào các nền tảng công nghệ hiện đại.
Những yêu cầu cấp thiết để hiện đại hóa hệ thống ngân hàng lõi
BCG nhấn mạnh rằng các ngân hàng Đông Nam Á cần khẩn trương bắt tay vào hiện đại hóa hệ thống ngân hàng lõi nhằm đáp ứng bốn yêu cầu cấp thiết.
Thứ nhất, khách hàng ngày càng kỳ vọng các dịch vụ tài chính được cá nhân hóa và có thể tiếp cận ngay lập tức, tương tự trải nghiệm trên các nền tảng kỹ thuật số hàng đầu. Để đạt được điều này, hệ thống ngân hàng lõi phải được nâng cấp với khả năng cấu hình linh hoạt, thiết kế mô-đun và khả năng mở rộng tốt hơn.
Thứ hai, sự nổi lên của các công ty fintech và ngân hàng số đang gia tăng áp lực cạnh tranh. Những đối thủ này mang đến trải nghiệm hoàn toàn kỹ thuật số, xử lý dịch vụ nhanh chóng theo nhu cầu và liên tục giới thiệu sản phẩm sáng tạo. Ngược lại, nhiều ngân hàng truyền thống bị giới hạn bởi hệ thống lõi lạc hậu, thiếu khả năng phát triển và triển khai sản phẩm mới kịp thời.
Thứ ba, hiện đại hóa còn mở ra cơ hội khai thác các nguồn doanh thu mới. Thông qua ngân hàng mở, tài chính nhúng và hợp tác với các nền tảng phi tài chính, ngân hàng có thể tham gia sâu hơn vào hệ sinh thái tài chính số. Tuy nhiên, các hệ thống cũ vốn kết nối chặt chẽ và sử dụng giao thức độc quyền khiến việc tích hợp với đối tác bên ngoài gặp nhiều rào cản.
Cuối cùng, khả năng phục hồi CNTT ngày càng trở thành yêu cầu bắt buộc. Bài học từ năm 2023, khi Cơ quan Quản lý Tiền tệ Singapore (MAS) áp dụng mức vốn bổ sung 1,6 tỷ đô la Singapore với Ngân hàng DBS sau hai sự cố gián đoạn dịch vụ chỉ trong hơn một tháng, cho thấy hệ thống lõi yếu kém có thể gây tổn thất tài chính lớn và làm suy giảm niềm tin thị trường. Động thái này cũng là lời cảnh tỉnh, buộc các ngân hàng phải đầu tư mạnh hơn vào công nghệ và quản lý rủi ro để duy trì khả năng vận hành ổn định.
Việc hiện đại hóa hệ thống ngân hàng lõi không còn là lựa chọn có thể trì hoãn mà đã trở thành đòi hỏi sống còn đối với các ngân hàng Đông Nam Á. Trong bối cảnh nhu cầu khách hàng thay đổi nhanh chóng, cạnh tranh số hóa khốc liệt và yêu cầu tuân thủ ngày càng nghiêm ngặt, những nền tảng công nghệ cũ kỹ chỉ làm gia tăng rủi ro và hạn chế cơ hội tăng trưởng. Đầu tư vào hạ tầng lõi hiện đại, linh hoạt và tích hợp mở không chỉ giúp ngân hàng nâng cao trải nghiệm khách hàng mà còn tạo lợi thế cạnh tranh dài hạn, mở ra những hướng đi mới trong hệ sinh thái tài chính số toàn cầu.
Hiền Nguyễn
