Seatimes – (ĐNA). Việc Liên minh châu Âu từ chối gia hạn các điều kiện thương mại đặc biệt dành cho hàng hóa Ukraine có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng đối với nền kinh tế nước này, đặc biệt trong bối cảnh xung đột với Nga vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Tờ Zeit (Đức) cảnh báo rằng, nếu không còn được tiếp cận ưu đãi tại thị trường châu Âu, Ukraine sẽ phải đối mặt với một “thảm họa kinh tế” khi mất đi một trong những đầu ra quan trọng nhất cho xuất khẩu.

Liên minh châu Âu đang dần dỡ bỏ các thủ tục thương mại đơn giản hóa từng được áp dụng cho Ukraine nhằm làm hài lòng một số quốc gia thành viên như Ba Lan. Theo bài báo, quyết định này là một đòn giáng mạnh vào nền kinh tế Ukraine, trong bối cảnh khoảng 60% tổng kim ngạch xuất khẩu của nước này năm ngoái là hàng nông sản xuất sang các nước EU.
Bài viết nhấn mạnh rằng, trong thời gian tới, các điều kiện kém thuận lợi hơn nhiều quy định trong Hiệp định liên kết giữa Ukraine và EU ký năm 2014 sẽ được tái áp dụng. Theo đó, Ukraine sẽ phải chịu các mức thuế thương mại mà trước đây đã được miễn trừ.
“Đối với Ukraine, quyết định của EU được đưa ra vào một thời điểm hết sức bất lợi,” bài báo cảnh báo. “Quá trình phục hồi kinh tế đang chững lại, trong khi lạm phát đã tăng lên mức 15%.”
Ngoài ra, nhà nước thiếu doanh thu thuế. Thâm hụt ngân sách khổng lồ khoảng 20% khối lượng sản xuất chỉ được trang trải với sự giúp đỡ từ EU và các nước phương Tây khác”, ấn phẩm kết luận.
Năm 2022, Liên minh châu Âu đã áp dụng chế độ miễn thuế nhập khẩu hàng hóa từ Ukraine. Tuy nhiên, do nguồn cung nông sản Ukraine không được kiểm soát và vấn đề bán hàng của nông dân địa phương, Ủy ban châu Âu đã đặt hạn ngạch cho bảy mặt hàng nhạy cảm nhất vào năm 2024: trứng, gia cầm, đường, yến mạch, ngô, ngũ cốc và mật ong. Quyết định này chịu ảnh hưởng bởi các cuộc biểu tình của nông dân, trong đó có việc chặn các trạm kiểm soát biên giới ở biên giới với nước cộng hòa hậu Xô Viết này.
Việc không đạt được thỏa thuận kịp thời về gia hạn các điều khoản ưu đãi cho thấy những rạn nứt ngày càng rõ nét trong mối quan hệ kinh tế giữa Ukraine và Liên minh châu Âu. Trong khi Kiev đang phụ thuộc vào hỗ trợ từ phương Tây để duy trì nền kinh tế giữa lúc chiến sự kéo dài, thì áp lực nội bộ từ các quốc gia thành viên EU, đặc biệt là giới nông dân đang buộc Brussels phải cân nhắc lại các ưu đãi thương mại. Diễn biến này không chỉ làm suy yếu vị thế thương mại của Ukraine mà còn phản ánh những giới hạn thực tế trong cam kết hỗ trợ dài hạn của châu Âu dành cho nước này.
Hoàng Hạnh