Thuốc quý bán tràn lan
Gõ “An cung ngưu hoàng hoàn” trên Google ra tới 1,5 triệu kết quả liên quan đến loại thực phẩm chức năng được suy tôn là “thần dược” này với đủ xuất xứ từ Trung Quốc, Hàn Quốc, CHDCND Triều Tiên với đủ hình thức hộp giấy – hộp gỗ; đựng một, hai, ba, thậm chí là 6 viên với đủ loại giá.
Tại thị trường trong nước (tập trung ở TP.HCM và Hà Nội) có bán rất nhiều loại sản phẩm An cung ngưu hoàng hoàn – từ hàng Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan đến của Hàn Quốc…; từ sản phẩm có đăng ký đến hàng xách tay. Nhưng chiếm nhiều nhất vẫn là hàng của Trung Quốc dưới dạng xách tay. Tại thị trường TP.HCM, An cung ngưu hoàng hoàn có loại giá 500.000 đồng/viên, có loại 1,2 triệu, 1,6 triệu, 1,8 triệu đến ngoài 2 triệu đồng/viên. Loại viên tròn, to bằng hòn bi thủy tinh.
Một lương y cho hay, khoảng 3 năm trước, An cung ngưu hoàng hoàn đã “đổ bộ” vào VN. Người ta còn tổ chức hội thảo giới thiệu sản phẩm, cho người tới chào hàng tại các phòng chẩn trị y học cổ truyền, giới thiệu công dụng chính là dùng cho người sau khi bị đột quỵ.
An cung ngưu hoàng hoàn là tên của một bài thuốc cổ của Trung Quốc nổi tiếng từ xa xưa, dùng chủ trị tán phong, hạ đàm, thanh nhiệt, giải độc… Bài thuốc này bao gồm nhiều vị thuốc, trong đó có một số vị quý hiếm, thậm chí có thứ hiện nay bị cấm sử dụng, như sừng tê giác. Ngày nay, nhiều công ty dựa theo công thức của bài thuốc cổ phương đó sản xuất thành những viên hoàn để bán.
Tuy nhiên bài thuốc còn có vị thuốc ngưu hoàng (lấy từ sỏi của mật con trâu) – vị thuốc này hiện nay rất hiếm. Nếu đúng có các vị thuốc như bài thuốc cổ phương thì rất quý. Nhưng có nhiều vị thuốc hiếm ngày nay lấy đâu ra để sản xuất đại trà mà bán số lượng lớn như vậy?
Độc dược trong thần dược?
Và thực tế cho thấy điều mà dư luận lo ngại là hoàn toàn có cơ sở. Vừa qua trong đợt kiểm tra mới nhất của Cục Quản lý dược, người ta phát hiện có độc dược trong loại “thần dược” này.
Theo báo cáo sản phẩm thực phẩm chức năng An cung ngưu hoàng hoàn nói trên được sản xuất bởi Công ty Korea General Mannyon Health, có địa chỉ tại Số 2 Chongryu, Quận Taedonggang, Thủ đô Bình Nhưỡng, Triều Tiên, được nhập khẩu bởi Công ty TNHH thương mại Mannyon Việt Nam. Vừa qua được Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương đã lấy mẫu tại Showroom Hồng Sâm LC Tacy tại địa chỉ số 9-191/38/8 Lạc Long Quân, Cầu Giấy, Hà Nội để kiểm nghiệm.
Kết quả kiểm nghiệm của Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương cho thấy, sản phẩm thực phẩm chức năng An cung ngưu hoàng hoàn có hàm lượng thủy ngân và asen cao vượt quá ngưỡng giới hạn cho phép.
Theo hướng dẫn sử dụng của loại thực phẩm chức năng An cung ngưu hoàng hoàn có độc này: người lớn 1 viên/lần ngày 1-2 lần, trẻ em dưới 5 tuổi 1/2 viên/lần/ngày và trẻ em dưới 2 tuổi 1/3 viên/lần/ngày. Đối chiếu liều dùng sản phẩm và quy chuẩn VN, hàm lượng kim loại nặng kể trên gấp hàng ngàn lần so với ngưỡng an toàn cho phép với cơ thể người và gây hại cho sức khỏe người sử dụng.
Các chuyên gia y tế cho biết, việc sử dụng thực phẩm có hàm lương kim loại nặng quá cao có thể gây nên ngộ độc cấp tính, dẫn đến tử vong chỉ sau 1- 3 ngày.
Nhưng thông thường, thực phẩm có hàm lượng các nguyên tố kim loại nặng cao, khi đưa vào cơ thể, nó sẽ tích lũy dần dần tại gan, thận não…rồi sau đó mới gây hại cho cơ thể. Và khi cơ thể tích lũy một lượng đáng kể chì sẽ dần dần xuất hiện các biểu hiện nhiễm độc như hơi thở hôi, sưng lợi với viền đen ở lợi, da vàng, đau bụng, táo bón, đau khớp xương…Việc tích lũy asen trong thời gian dài có thể gây các biểu hiện: rụng tóc, viêm dạ dày, đau mắt, gầy yếu và dần kiệt sức.
Cục Quản lý dược cho hay An cung ngưu hoàng hoàn chống chỉ định đối với các trường hợp: tai biến mạch máu não, viêm não thể thoát chứng và thể chảy máu vào não thất của tai biến mạch máu não; phụ nữ có thai; người suy giảm chức năng gan, thận.
Đồng thời cũng khuyến cáo An cung ngưu hoàng hoàn có thể sử dụng cho sốt cao, co giật, tai biến mạch não do tăng huyết áp, nhưng việc sử dụng sản phẩm này cần đúng thể bệnh, nếu dùng sai thì có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh, đặc biệt lưu ý với bệnh nhân có bệnh về gan, thận.
Tất nhiên, đấy là khuyến cáo dành riêng cho An cung ngưu hoàng hoàn đảm bảo chất lượng và an toàn cho sức khỏe, tức là các hàm lượng kim loại độc không vượt quá ngưỡng cho phép. Nhưng sản phẩm nào mới được gọi là chất lượng, là an toàn khi hầu hết các sản phẩm đều show ra xác nhận công bố an toàn của Cục An toàn Thực phẩm?
Ngay cả loại An cung ngưu hoàng hoàn vừa bị yêu cầu dừng lưu thông, thu hồi và tiêu hủy mới đây cũng đã được Cục An toàn thực phẩm cấp số xác nhận công bố số 12570/2013/ATTP-XNCB ngày 08/07/2013.