Seatimes – (ĐNA). Ngày 16/5/2025, tại Đà Nẵng, Hội thảo khoa học với chủ đề “Các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp giảm phát thải khí nhà kính và hướng đến Net Zero” đã được tổ chức, thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia, nhà quản lý và doanh nghiệp. Sự kiện do Trung tâm Tiết kiệm năng lượng và Tư vấn chuyển giao công nghệ, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng chủ trì, nhằm thảo luận các chiến lược, công nghệ và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi hướng tới phát triển bền vững.
“Hướng tới mục tiêu Net Zero chính là trách nhiệm của toàn xã hội, trong đó sứ mệnh tiên phong của doanh nghiệp trong việc đầu tư và khai thác hiệu quả các nguồn năng lượng tái tạo, như: điện mặt trời áp mái, điện gió, năng lượng sinh khối… Cuộc cách mạng chuyển đổi này không chỉ giúp giảm lượng khí thải, mà còn tăng tính tự chủ năng lượng và giảm chi phí dài hạn cho doanh nghiệp”, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng, ông Lê Sơn Phong nhấn mạnh.
Theo ông Nguyễn Thành Trí – Chuyên viên (Trung tâm Tiết kiệm năng lượng và Tư vấn chuyển giao công nghệ Đà Nẵng), căn cứ Nghị định số 06/2022/NĐ-CP ngày 7/1/2022 của Chính phủ, Số lượng doanh nghiệp bắt buộc thực hiện kiểm kê khí nhà kính tại Đà Nẵng là 31 cơ sở, Trong đó, 22 cơ sở thuộc ngành công thương, chủ yếu là các cơ sở sản xuất công nghiệp. Ngoài ra, còn có 8 doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng và 1 cơ sở thuộc ngành tài nguyên và môi trường cũng nằm trong diện phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính. Tần suất kiểm kê là 2 năm một lần.
Thực tế hiện nay, Nhiều toà nhà hiện nay đang dùng công nghệ và thiết bị cũ, chưa ưu tiên đến các tiêu chuẩn xanh và bền vững, lãng phí năng lượng đáng kể.
Theo phân tích của ông Phạm Vũ Huy Hoàng – CTO của Công ty Cổ phần VIOT Energy Efficiency Platform, có khá nhiều cơ sở sản xuất, rồi tòa nhà vẫn đang sử dụng thiết bị cũ, tiêu tốn năng lượng, không đạt chuẩn hiệu suất năng lượng, không phát hiện được các điểm tiêu hao bất hợp lý Hầu hết các doanh nghiệp và công trình dân dụng chưa đầu tư vào hệ thống đo lường giám sát năng lượng tiêu thụ (EMS)
Hệ quả là gây thất thoát lớn trong vận hành Người dùng có thói quen sử dụng nhiều điện vào giờ cao điểm, để máy lạnh ở mức quá thấp hoặc bật thiết bị điện không cần thiết.
Được biết, tại Hội nghị thượng đỉnh Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu năm 2021 (COP26), Thủ tướng Phạm Minh Chính tuyên bố Việt Nam cam kết đạt Net Zero vào năm 2050.
Để đạt được mục tiêu này, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Nghị định số 06/2022/NĐ-CP ngày 07/01/2022 quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-zôn; Quyết định số 1658/QĐ-TTg ngày 01/10/2021 phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn 2050; Quyết định số 01/2022/QĐ-TTg ngày 18/01/2022 ban hành danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính quy định rõ vai trò, trách nhiệm của cộng đồng doanh nghiệp phải tham gia thực hiện giảm phát thải khí nhà kính theo lộ trình; các quy định về kiểm kê phát thải khí nhà kính phải thực hiện từ năm 2023.
Việt Nam đã có chiến lược giảm phát thải khí nhà kính, hướng đến Netzero
Ông Nguyễn Thành Trí – Chuyên viên (Trung tâm Tiết kiệm năng lượng và Tư vấn chuyển giao công nghệ Đà Nẵng), cho biết, theo lộ trình đến năm 2026, Việt Nam sẽ xây dựng tổng hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tổ chức phân bổ hạn ngạch cho các cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính.
Cột mốc gần nhất đáng chú ý là lộ trình triển khai thị trường carbon tại Việt Nam. Giai đoạn 2025–2028, Viẹt Nam sẽ thí điểm sàn giao dịch tín chỉ carbon: Dự kiến bắt đầu từ tháng 6/2025, với sự tham gia của các doanh nghiệp thuộc các ngành phát thải lớn như nhiệt điện, sản xuất thép, xi măng. Hoàn thiện các quy định về quản lý tín chỉ carbon, cơ chế trao đổi và bù trừ tín chỉ trong nước và quốc tế. Đào tạo và nâng cao nhận thức cho cộng đồng và doanh nghiệp về thị trường carbon và các giải pháp giảm phát thải.
“Việc kiểm kê khí nhà kính và xây dựng báo cáo kiểm kê để có kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính đối với các cơ sở sản xuất, dịch vụ… trên địa bàn thành phố Đà Nẵng có nghĩa quan trọng đối với việc triển khai, thực hiện Nghị quyết số 135/2024/QH15 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng, trong đó có việc thí điểm cơ chế tài chính thực hiện biện pháp giảm phát thải khí nhà kính theo các cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon.
Hội thảo lần này, chia sẻ cả kiến thức, kinh nghiệm thực tế có liên quan đến kiểm kê, giảm phát thải khí nhà kính, tiết kiệm năng lượng và đẩy mạnh hoạt động chuyển giao công nghệ, và kết nối cung-cầu công nghệ, thiết bị, gắn kết hoạt động khoa học và công nghệ với quá trình phát triển của cộng đồng doanh nghiệp”, ông Lê Sơn Phong, chia sẻ thêm.
Tầm nhìn và Giải pháp.
Hội thảo “Các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp giảm phát thải khí nhà kính và hướng đến Net Zero”, diễn ra ngày 16/5/2025, là một trong nhiều hoạt động được Trung tâm tiết kiệm năng lượng và tư vấn chuyển giao công nghệ thuộc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng đầu tư tổ chức, triển khai trong nhiều năm qua.
Lần này, các chuyên gia đã chia sẻ cùng cộng đồng doanh nghiệp, nhiều nội dung : “ESG – Con đường phát triển bền vững hướng đến Net Zero và kinh nghiệm áp dụng ESG của doanh nghiệp Việt Nam” , diễn giả: TS. Phan Như Thúc – Phó Trưởng Khoa Môi trường, Trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng. “Các giải pháp tối ưu năng lượng cho tòa nhà dựa trên công nghệ AIOT Và tiềm năng giảm thải GHG”, diễn giả: Ông Phạm Vũ Huy Hoàng – CTO của Công ty Cổ phần VIOT Energy Efficiency Platform. Giải pháp chuyển đổi xanh, giảm phát thải khí nhà kính để phát triển bền vững, diễn giả: Chị Nguyệt Viên – Giám đốc Công ty TNHH Giải Pháp Điều Khiển & Tự Động Hóa (CAS). Và “Tiết kiệm năng lượng – Giảm lượng khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính trong lĩnh vực nước nóng” của diễn giả Mai Quốc Quy- Giám đốc Công ty TNHH TM&DV MĐB.
Doanh nghiệp nào rồi cũng sẽ kết nối, giao thương với đối tác, đáp ứng thị trường từ khu vực (Đông Nam Á) đến châu lục gần nhất, sau đó vươn ra quốc tế, hội nhập vào chuỗi cung ứng giá trị cho toàn cầu.
Nền kinh tế hiện đại tuân thủ theo các xu hướng bền vững (áp dụng kinh tế tuần hoàn; kinh doanh phát triển bền vững theo khung môi trường, xã hội và quản trị; và mô hình kinh doanh bao trùm, huy động cả người có thu nhập thấp cùng tham gia vào chuỗi giá trị của doanh nghiệp). Bộ tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị ESG (Environmental, Social and Governance), đang được nhắc đến nhiều và với cộng đồng doanh nghiệp, ESG giờ đây được xem là sứ mệnh hàng đầu khi thực thi trách nhiệm với xã hội. Chính điều này mới làm nên giá trị cốt lõi của một thương hiệu.
Việt Nam là một trong nhữcng quốc gia đã sớm “Luật hóa” ESG. Nghị định 155/2016/NĐ-CP về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp đã yêu cầu các doanh nghiệp “thực hiện các cam kết, hoạt động nhằm góp phần cải thiện và nâng cao điều kiện sống, việc làm, thu nhập, chăm sóc sức khỏe cho người lao động”. Đây cũng được như một nỗ lực hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường, phù hợp với yêu cầu phát triển bền vững của đất nước và hội nhập quốc tế, đáp ứng tiêu chuẩn ESG tại Việt Nam.
Gần đây, Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020 (số 72/2020/QH14) được Quốc hội Việt Nam thông qua ngày 3/11/2020 (đã có hiệu lực thi hành từ ngày 1/2/2021) cũng nhấn mạnh “Doanh nghiệp tại Việt Nam có trách nhiệm áp dụng các biện pháp công nghệ, quản lý nhằm bảo vệ môi trường, sử dụng tài nguyên thiên nhiên tiết kiệm, hiệu quả và bền vững”.
TS.Phan Như Thúc, Phó Trưởng Khoa Môi trường, Trường Đại học Bách khoa – Đại học Đà Nẵng nhấn mạnh rằng: ESG là một bộ tiêu chí để đo lường tính bền vững và hoạt động kinh doanh có trách nhiệm của doanh nghiệp. ESG không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội tạo giá trị lâu dài cho doanh nghiệp, xã hội và môi trường. Cam kết từ lãnh đạo cao nhất và tích hợp ESG vào chiến lược kinh doanh là điểm chung quan trọng. Doanh nghiệp chủ động báo cáo và minh bạch thông tin ESG giúp xây dựng niềm tin và phát triển bền vững trong tương lai và đây cũng là con đường phát triển bền vững hướng đến Net Zero. Trong thực tế, nhiều doanh nghiệp lớn tại Việt Nam khi áp dụng ESG, đã quan niệm “ESG không chỉ là yêu cầu tuân thủ mà còn là một lợi thế cạnh tranh dài hạn”.
“Với doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, Net Zero ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí vận hành, uy tín thương hiệu và khả năng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Bởi đây là lĩnh vực thường tiêu tốn nhiều năng lượng và tạo ra lượng lớn khí thải, do đó Net Zero chính là cơ hội để doanh nghiệp tái định vị mình, cân bằng giữa hiệu quả kinh tế, đạo đức môi trường và sự bền vững lâu dài. Đặc biệt, các doanh nghiệp ngành xuất khẩu như nhựa, dệt may, điện tử, và chế biến thực phẩm đang chịu áp lực lớn từ đối tác quốc tế để “xanh hóa” quy trình sản xuất.
Chúng ta cần có cái nhìn toàn diện về các loại khí nhà kính phổ biến, nguyên nhân phát thải, hệ thống báo cáo và giá trị của việc áp dụng công nghệ xanh để giảm thiểu tác động. Thay đổi từ nhận thức đến hành động là con đường duy nhất để hướng tới một tương lai bền vững cho thế giới”, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng, ông Lê Sơn Phong, phân tích.
 |
 |
Cộng đồng doanh nghiệp ngày càng quan tâm hơn đến trách nhiệm giảm phát thải khí nhà kính và hướng đến Net Zero. Ảnh: T.Ngọc
Trong bối cảnh hiệu ứng khí nhà kính đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với sự phát triển bền vững và an ninh toàn cầu, việc cắt giảm phát thải đã trở thành ưu tiên hàng đầu của nhiều quốc gia và được cụ thể hóa bằng các khuôn khổ pháp lý chặt chẽ. Là một nền kinh tế đang phát triển năng động và được xem là “công xưởng sản xuất mới tiềm năng” của thế giới, Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc. Việc nhanh chóng thích ứng với xu thế giảm phát thải, thúc đẩy chuyển đổi xanh và hướng đến Net Zero không chỉ là trách nhiệm, mà còn là cơ hội để nâng cao năng lực cạnh tranh, đảm bảo phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Trần Ngọc
