Seatimes – (ĐNA). Trong hai ngày 15-16/8/2024, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Hợp tác Mê Kông – Lan Thương (MLC) lần thứ 9 diễn ra tại Chiềng Mai (Chiang Mai), Thái Lan. Hội nghị tập trung thảo luận tìm kiếm giải quyết các thách thức mà các nước tiểu vùng sông Mê Kông đang phải đối mặt, bao gồm phục hồi kinh tế và quản lý tài nguyên nước.
Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Hợp tác Mê Kông – Lan Thương (MLC) lần thứ 9 với sự tham dự của các nước thành viên gồm nước chủ nhà Thái Lan, Campuchia, Lào, Myanmar, Trung Quốc và Việt Nam. Thừa uỷ quyền của Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Hội nghị.
Với chủ đề “Hướng tới tương lai an toàn và bền vững hơn cho khu vực Mekong – Lan Thương”, vấn đề quản lý bền vững nguồn nước tiếp tục là nội dung được ưu tiên thảo luận hàng đầu tại hội nghị. Các nước khẳng định nỗ lực triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động hợp tác tài nguyên nước Mekong – Lan Thương giai đoạn 2023-2027 và ủng hộ Việt Nam tổ chức Hội nghị Bộ trưởng hợp tác nguồn nước Mekong – Lan Thương lần thứ 2 trong năm 2025.
Tại hội nghị, các nước đánh giá hợp tác Mekong – Lan Thương thời gian qua đã đạt nhiều kết quả quan trọng, trong đó có việc triển khai gần 100 dự án do Quỹ Đặc biệt Mekong-Lan Thương tài trợ, góp phần xây dựng khu vực Mekong hoà bình, ổn định và phát triển bền vững.
Các nước hoan nghênh Thái Lan và Trung Quốc, với vai trò đồng Chủ tịch cơ chế hợp tác Mekong – Lan Thương, đã thúc đẩy tổ chức Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao lần thứ 9 nhằm đánh giá việc triển khai những định hướng, được các nhà lãnh đạo 6 nước thông qua, tại Hội nghị cấp cao Mekong – Lan Thương tháng 12/2023, đồng thời thúc đẩy triển khai Kế hoạch hành động Mekong – Lan Thương giai đoạn 2023-2027.
Các nước nhất trí đẩy mạnh kết nối thông qua phát triển hệ thống giao thông đường sắt, đường bộ, hàng không, bảo đảm chuỗi cung ứng ổn định, thúc đẩy nông nghiệp thông minh và bền vững, tăng cường khả năng ứng phó biến đổi khí hậu, giảm thiểu thiên tai, giảm ô nhiễm không khí và phòng, chống tội phạm xuyên biên giới. Đặc biệt, quản lý bền vững nguồn nước tiếp tục là nội dung được ưu tiên hàng đầu tại hội nghị; các nước khẳng định nỗ lực triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động hợp tác tài nguyên nước Mekong – Lan Thương giai đoạn 2023-2027 và ủng hộ Việt Nam tổ chức Hội nghị Bộ trưởng hợp tác nguồn nước Mekong – Lan Thương lần thứ 2 trong năm 2025.
Phát biểu tại buổi họp báo sau hội nghị, Thư ký Thường trực Bộ Ngoại giao Thái Lan Eksiri Pintaruchi cho biết: “Hội nghị đã thông qua sáng kiến làm sâu sắc hơn hợp tác quản lý nguồn nước giữa các nước Mekong-Lan Thương như đã được nhất trí tại các cuộc họp Nhóm công tác chung về quản lý nguồn nước. Thái Lan cam kết phối hợp chặt chẽ với các nước thành viên cơ chế Mekong-Lan Thương nhằm thúc đẩy hợp tác sâu rộng trong lĩnh vực quản lý nguồn nước và đảm bảo đa dạng sinh học, đặc biệt là theo các cơ chế trong khuôn khổ Trung tâm hợp tác quản lý nguồn nước Mekong-Lan Thương và Ban Thư ký Ủy hội sông Mekong quốc tế”.
Bên cạnh đó, các nước thành viên cũng đề xuất nhiều ý tưởng mới nhằm nắm bắt các cơ hội mở ra từ những xu hướng phát triển mới về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, các tiến bộ khoa học – công nghệ, ứng dụng trí tuệ nhân tạo phục vụ phát triển. Các nước nhất trí đẩy mạnh kết nối thông qua phát triển hệ thống giao thông, bảo đảm chuỗi cung ứng ổn định, thúc đẩy nông nghiệp thông minh và bền vững, tăng cường khả năng ứng phó biến đổi khí hậu, giảm thiểu thiên tai, giảm ô nhiễm không khí và phòng chống tội phạm xuyên biên giới.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng khẳng định sự coi trọng và đóng góp hiệu quả của Việt Nam đối với hợp tác Mekong – Lan Thương. Thứ trưởng cũng nhấn mạnh 5 kết quả và đóng góp nổi bật của hợp tác Mekong – Lan Thương trong thời gian qua, đó là cơ chế phối hợp chặt chẽ hơn, hợp tác hiệu quả và thực chất hơn, lĩnh vực hợp tác mở rộng hơn, sự tham gia sâu rộng hơn của các thành phần xã hội và mang lại lợi ích thiết thực hơn cho người dân.
Để hiện thực hoá tầm nhìn phát triển đã được các nhà Lãnh đạo Mekong – Lan Thương thông qua, Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng đã đưa ra một số đề xuất quan trọng:
Thứ nhất, một khu vực Mekong – Lan Thương hiện đại và phát triển phải dựa trên cơ sở bảo đảm thương mại, đầu tư và kết nối thông suốt giữa các nước thành viên. Việt Nam đề xuất Mekong – Lan Thương hợp tác mở rộng thị trường, củng cố chuỗi cung ứng bền vững, kết nối hạ tầng giao thông. Mekong – Lan Thương cần ưu tiên nâng cao năng lực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo thông qua triển khai hiệu quả Hành lang đổi mới sáng tạo Mekong – Lan Thương.
Thứ hai, để xây dựng một khu vực Mekong – Lan Thương xanh, bền vững và bao trùm, các nước Mekong – Lan Thương cần phối hợp chặt chẽ trong quản lý và sử dụng tài nguyên thiên nhiên và ứng phó biến đổi khí hậu. Việt Nam ủng hộ Sáng kiến về đẩy mạnh hơn nữa hợp tác Mekong – Lan Thương về nguồn nước và đề xuất các nước tăng cường hợp tác trong quản lý lũ lụt và hạn hán, chia sẻ dữ liệu thuỷ văn, tiến hành các nghiên cứu chung, đồng thời xem xét tổ chức Ngày nước Mekong – Lan Thương nhằm nâng cao nhận thức về quản lý, sử dụng và bảo vệ bền vững nguồn nước sông Mekong – Lan Thương.
Thứ ba, hợp tác Mekong – Lan Thương cần tiếp tục đóng góp thúc đẩy quan hệ láng giềng hữu nghị, sự gắn bó sâu sắc giữa nhân dân sáu nước, đồng thời tiếp tục thúc đẩy cách tiếp cận lấy người dân làm trung tâm. Đây cần là nền tảng cho sự phát triển của Mekong – Lan Thương giai đoạn tiếp theo. Theo đó, hướng tới kỷ niệm 10 năm thành lập cơ chế hợp tác Mekong – Lan Thương vào năm 2025, Việt Nam đề xuất tăng cường và đa dạng hoá hơn nữa các hoạt động giao lưu nhân dân, giao lưu thanh niên, kết nối địa phương, doanh nghiệp, tìm kiếm những ý tưởng hợp tác mới từ thế hệ trẻ của sáu nước.
Các đề xuất và đóng góp của Việt Nam đã được các nước ghi nhận, đánh giá cao và đưa vào các văn kiện về định hướng hợp tác Mekong – Lan Thương trong thời gian tới.
Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Mekong – Lan Thương lần thứ 9 đã thành công tốt đẹp. Hội nghị đã ra Thông cáo báo chí chung và thông qua ba sáng kiến mới về tăng cường hợp tác quản lý tài nguyên nước, xây dựng môi trường không khí sạch và phòng chống tội phạm xuyên biên giới. Các nước nhất trí Hội nghị Bộ trưởng Mekong – Lan Thương lần thứ 10 sẽ được tổ chức tại Trung Quốc trong năm 2025 nhằm tiếp tục đẩy mạnh hợp tác Mekong – Lan Thương, đóng góp cho hoà bình, ổn định và sự phát triển thịnh vượng và bền vững của khu vực.
Hoàng Hạnh
