Seatimes – (ĐNA). Ngày 14/12/2024, tại Hội nghị Khoa học Kỹ thuật với chuyên đề “Nâng cao hiệu quả và chất lượng điều trị tai mũi họng” được Bệnh viện Tai Mũi Họng TPHCM tổ chức, các bác sĩ đã chính thức công bố về 2 ca mắc bệnh u nhầy xương bản vuông nguyên phát kèm với nấm cục. Đây là bệnh cực hiếm vừa được ghi nhận tại Việt Nam, y văn thế giới mới chỉ có 4 trường hợp được báo cáo.
Đây là nghiên cứu được TS.BS Lê Trần Quang Minh, Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng TPHCM cùng các đồng nghiệp thực hiện trên 2 ca bệnh u nhầy xương bản vuông nguyên phát kèm với nấm cục đã được bệnh viện điều trị thành công.
Trường hợp thứ nhất là bệnh nhân nữ, 69 tuổi, nhập viện vì đau đầu kéo dài, kém đáp ứng điều trị nội khoa. Bệnh nhân không có tiền căn phẫu thuật mũi xoang hoặc chấn thương đầu trước đó. Qua nội soi mũi xoang các bác sĩ ghi nhận có dòng dịch nhầy ở vị trí ngách sàng bướm bên phải. CT-scan bác sĩ phát hiện người bệnh bị viêm xoang bướm bên phải và một tổn thương dạng nang nằm phía sau xoang bướm – xương bướm phải.
Sau hội chẩn, bác sĩ đã chỉ định cho bệnh nhân phẫu thuật nội soi mũi xoang dẫn lưu u nhầy. Các bác sĩ cho biết, quá trình phẫu thuật, ê kíp ghi nhận, trong nang chứa đầy mủ đục kèm mô nghi nấm. Sau khi dẫn lưu triệt để u nhầy, bệnh nhân được điều trị bằng kháng sinh tĩnh, sức khỏe đã hồi phục tốt, không ghi nhận biến chứng. Giải phẫu bệnh sau đó xác nhận mẫu gửi là mô nấm cùng với vỏ bao u nhầy.
Trường hợp thứ hai là bệnh nhân nữ, 58 tuổi. Cách nhập viện khoảng 1 tháng, bệnh nhân có biểu hiện đau đầu và nhìn đôi. Qua thăm khám bác sĩ phát hiện, người bệnh bị liệt vận nhãn ngoài bên trái. Kiểm tra hình ảnh, bác sĩ phát hiện người bệnh bị phù nề vùng ngách sàng bướm trái, tổn thương dạng nang, kích thước 2cm nằm ở vùng xương bản vuông của xương bướm bên trái. U nhầy khiến người bệnh bị hủy một phần xương bản vuông và chèn ép cấu trúc nội sọ.
Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật nội soi mở xoang bướm 2 bên để dẫn lưu u nhầy. Khi thực hiện phẫu thuật, ê kíp bác sĩ phát hiện xoang bướm bên trái của người bệnh chứa đầy dịch mủ và mô nghi nấm. Khối u nhầy được mở miệng bao và bơm rửa sạch.
Qua hệ thống định vị, các bác sĩ ghi nhận có một vị trí khuyết xương ở thành sau trên của xương bản vuông, bộc lộ màng não nhưng không ghi nhận chảy dịch não tuỷ, bệnh nhân đã may mắn khi không phải tái tạo sàn sọ. Sau phẫu thuật, sức khỏe người bệnh bình phục tốt, không còn triệu chứng đau đầu hoặc nhìn song thị, không ghi nhận biến chứng.
Từ 2 trường hợp trên, nhóm nghiên cứu cho biết, u nhầy xương bản vuông là một bệnh cảnh lâm sàng cực kỳ hiếm gặp, chỉ có 4 trường hợp được báo cáo trong y văn thế giới. Triệu chứng lâm sàng gây nên do chèn ép cấu trúc xung quanh bao gồm đau đầu, tê vùng mặt, nhìn song thị.
Các bác sĩ khuyến cáo do là bệnh cực hiếm gặp nên u nhầy xương bản vuông dễ bị chẩn đoán nhầm với các bệnh lý khác như u tân sinh, cholesterol granuloma, cốt tuỷ viêm sàn sọ, thoát vị não màng não, phình động mạch cảnh… Người bệnh khi có các biểu hiện (nêu trên) cần đến bệnh viện chuyên khoa để được chẩn đoán, điều trị phù hợp.
Đinh Hoàng Anh
